De Berlijnse Muur (Duits: Berliner Mauer) was een barrière die gebouwd werd door de Duise Democratische Republiek (DDR, Oost-Duitsland), vanaf 13 augustus 1961. De Berlijnse Muur sneed West-Berlijn af van Oost-berlijn. Langs de grote betonnen muur waren wachttorens geplaatst. Deze wachttorens bakenden een groot gebied af, de zogenaamde 'dood strip'. Dat bevatte ook anti-voertuig loopgraven en andere verdediginswerken.

Het Sovjet-gedomineerde Oostblok beweerde dat de muur gebouwd werd om de bevolking te beschermen tegen samenzwering om de 'wil van het volk' tegen te gaan in het bouwen van een socalistische staat in Oost-Duitsland. In de praktijk diende de muur om massale emigratie en het 'overlopen' te voorkomen.    De Berlijnse Muur werd offiscieel aangeduid als anti-fascistische beschermingsbarrière (Duits: Antifaschistischer Schutzwall) door DDR-autoriteiten.

Het West-Berlijnse stadsbestuur duidde de muur soms aan als "Wall of Shame", een term die bedacht is door burgemeester Willy Brandt, en ze veroordeelden de restricties die de muur oplegden van de vrije beweging. De Berlijnse Muur vormde samen met de Inner German Border het 'ijzeren gordijn' welke West-Europ van het Oostblok scheidde.   

Ondanks dat de Berlijnse Muur werd gebouwd, probeerden duizenden mensen te ontsnappen over de muur. Een geschat dodental dat daaruit voortvloeide variëert tussen de 100 en 200.  In 1989 vond een reeks van radicale politieke veranderingen plaats in het Oostblok. Na enkele weken van onrust kondigde de Oost-Duitse regering op 9 november 1989 aan dat alle DDR-burgers West-Duitsland en West-Berlijn konden bezoeken. Menigten Oost-Duitsers klommen over de muur en vierden feest aan de andere kant samen met de West-Duitsers. Delen van de muur werden weggenomen als souvenirs. De rest werd later door de regering verwijderd. De duitse hereniging werd formeel gesloten op 3 oktober 1990.   

Het bekendste nog bewaarde deel is te vinden langs de Spree in Friedrichshain aan de Mühlenstrasse. Ook aan de Niederkirchnerstrasse in Berlin-Mitte staat nog een bekend deel. Het grootste gedeelte van de muur is echter niet meer terug te vinden. 

East-Side-Gallery

De East Side Gallery is het bekendste stuk van de Berlijnse Muur, het is een 1,3 km lang beschilderd stuk langs de Mühlenstraße in voormalig Oost-Berlijn. Het is de grootste openlucht galeri ter wereld met meer dan honderd originele muurschilderingen. Kunstenaars uit de hele wereld kwamen na de val van de muur naar Berlijn om de beschilderingen aan te brengen waardoor de vreugde en de bevrijding die op dat moment uitbrak te zien is op dit stuk van de muur. 

Enkele van de bekendste schilderijen is The Mortal Kiss door Dimitrji Vrubel. De schilderijen zijn een mix van surrealistische beelden, politieke statements en graffiti-achtige ontboezemingen die zich uitstrekt vn de Oberbaum Brücke tot het Ostbahnhof. De muurschilderijen zijn bescherfd erfgoed.